Współpraca szkół z podmiotami zewnętrznymi

rodzaj publikacji: simple-backdoor.php, powstały w ramach badania Badanie otoczenia instytucjonalnego placówek edukacyjnych | obszar: 3. Socjologiczno-prawne aspekty polityki edukacyjnej

opis lub streszczenie:

Raport stanowi podsumowanie wyników prac badawczych prowadzonych w ramach ZespołuBadań Instytucjonalnych dotyczących współpracy szkół z instytucjami i organizacjami z ich otoczenia,a także społecznością lokalną. Jego celem było zbudowanie mapy otoczenia instytucjonalnegoprzedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjów oraz opisanie i analiza tych relacji: ich charakteru,zakresu, przebiegu oraz oceny.Badanie miało charakter jakościowy i objęło 8 przedszkoli, 8 szkół podstawowych i 8 gimnazjów,zróżnicowanych ze względu na wielkość miejscowości (po 2 gminy z 4 klas wielkości: wieś/miastodo 20 tys./miasto 20-100 tys./miasto powyżej 100 tys.). W ramach badania przeprowadzone zostaływywiady indywidualne z: dyrektorami i wskazanymi przez nich pracownikami badanych szkółi przedszkoli, przedstawicielami jednostek samorządu terytorialnego, przedstawicielami organizacji/instytucji współpracującymi z badanymi szkołami, a także zogniskowane wywiady grupowe z przedstawicielamirady rodziców.Zebrany materiał empiryczny został poddany dokładnej transkrypcji, a następnie zakodowany z użyciemprogramu Atlas.ti wedle ustalonych kategorii analitycznych. Na podstawie badań przygotowanezostały raporty cząstkowe, zawierające omówienie relacji przedszkoli, szkół podstawowychi gimnazjów z instytucjami z otoczenia, a także odniesienie do kwestii lokalnych (problemów i politykioświatowej).• Badanie ujawniło bardzo duże zróżnicowanie między badanymi szkołami i przedszkolami, jeślichodzi o współpracę z otoczeniem – zarówno w odniesieniu do tego, jakie instytucje są partneramiszkół, kto inicjuje te kontakty i w nich pośredniczy, jak i poziomu zaangażowania szkółwe współpracę.• Współpraca, definiowana wedle przykładów podawanych przez badanych, układa się na kontinuumod zwykłej interakcji dwóch instytucji (np. wycieczka szlakiem turystycznym jest przykładem„współpracy”), poprzez rozmaite formy wymiany rynkowej, zakupy i sprzedaży dóbr i usług(np. wyposażenia, czy usług edukacyjnych przez rodziców), działania regulowane prawnie (wynikającez treści ustaw i rozporządzeń), na wspólnym i kreatywnym działaniu kończąc.• Badani nauczyciele i dyrektorzy są przekonani, że pewnego rodzaju relacje są konieczne dorealizacji podstawowych zadań statutowych szkoły. Niejednokrotnie jednak współpraca ta jestrutynowa, nie ma wizji jej rozwoju.• Zróżnicowanie otoczenia szkół – w kontekście rodzaju partnerów oraz charakteru relacji z nimi– wydaje się być uwarunkowane kilkoma czynnikami, tj. lokalizacja szkoły, etap edukacji, lokalnapolityka oświatowa, a także istnieniem w szkole lidera i silnych wspólnot lokalnych.• Szkoły unikają wchodzenia w relacje z instytucjami zewnętrznymi, które wiążą się z zawieraniemumów i przepływami finansowymi.• Współpraca z instytucjami zewnętrznymi, poza pełnieniem pewnych podstawowych funkcji,tj. edukacyjnej, opiekuńczej, czy wychowawczej, może stać się sposobem na rozwiązanie niektórychproblemów szkoły, np. finansowych, a także umożliwić zakorzenienie jej w środowiskulokalnym.• Szkoła ma do odegrania istotną rolę edukacyjną wśród społeczności lokalnej, dzięki współpracyz rozmaitymi partnerami może przyczynić się do podnoszenia świadomości zdrowotnej, prawnej,ekonomicznej, czy obywatelskiej. Badania pokazują jednak na brak gotowości szkół, ale teżniektórych partnerów zewnętrznych do budowania partnerskich projektów współpracy i takichrelacji.• Współpraca z otoczeniem nie stanowi priorytetu dla dyrektorów i nauczycieli badanych szkół.Postrzegają oni współpracę z organizacjami, które mogą poszerzyć ofertę szkoły jako „dodatkową”,a nie działania, które stanowią istotny element procesu dydaktycznego. Szkoły zdają sięmonopolizować edukację i ograniczać ją do realizacji programu w szkolnych klasach.

summary:

The report constitutes a summary of results of research studies conducted by the Team of InstitutionalStudies regarding cooperation of schools and institutions and organizations from their environment, aswell as the local community. Its purpose was building a map of institutional environment of preschools,primary schools and middle schools, as well as preparation of a description and analysis of such relations:their nature, range, course and assessment.The study had qualitative nature and encompassed eight preschools, eight primary schools and eightlower secondary schools, diversified on account of the size of location (two communes with four sizeclasses: village/ town up to 20,000 inhabitants/ town 20,000 – 100,000 inhabitants/ city above 100,000inhabitants). Within the scope of the study, individual interviews were conducted with: principals andemployees of researched primary and secondary schools as well as preschools indicated by them, representativesof local government units and representatives of organizations / institutions cooperatingwith the researched schools, as well as focused group interviews with representatives of parents’ councils.The collected empirical material was transcribed in detail and subsequently encoded with the use ofAtlas.ti software according to specific analytical criteria. On the basis of the study, partial reports wereprepared, containing a discussion of relations among preschools, primary schools and lower secondaryschools with institutions from their environment, as well as references to local issues (problems andeducational policy).• The study revealed great diversity among the examined primary and secondary schools and preschoolsas far as cooperation with the environment is concerned – both with respect to the factwhich institutions are partners of schools, who initiates such contacts and mediates in them andthe level of involvement of schools in cooperation.• Cooperation, defined according to the examples provided by the respondents, is ranging alongthe continuum of ordinary interaction of two institutions (e.g. a trip along a tourist trail is an exampleof “cooperation”), through various forms of market exchange, purchases and sale of goodsand services (e.g. equipment or educational services by parents) to activities that are regulatedlegally (resulting from the content of acts and regulations) and ending with joint creative activities.• The researched teachers and principals are convinced that certain types of relations are necessaryto implement the basic statutory tasks of schools. However, in many cases such cooperationis of routine nature, and there is no vision for its development.• Diversity of schools’ environment – in the context of types of partners and the nature of relationswith them – seems to be conditioned by several factors, i.e. location of a school, educationlevel, local educational policy, as well as existence of a leader in the school and strong localcommunities.• The schools avoid entering into relations with external institutions that are related to conclusionof contracts and cash flows.• Cooperation with external institutions, apart from playing certain basic functions, i.e. educationalor welfare, may become a way for solving certain problems of schools, e.g. financial problems andenable their embeddedness in the local environment.• The school has to play an important educational role in the local community; thanks to cooperationwith various partners, it may contribute to increasing health, legal, economic and civic awareness.The studies show absence of readiness on the part of schools and also on the part of certain externalpartners for building partner cooperation projects and such relations.• Cooperation with the environment does not constitute a priority for principals and teachers in theresearched schools. They perceive cooperation with organizations that may extend the school’s offeras “supplementary” and not as activities which constitute an important element in the didacticprocess. The schools seem to monopolize education and limit it to the curriculum fulfilled duringschool classes.