Kompetencje polonistyczne piątoklasistów

rodzaj publikacji: simple-backdoor.php, powstały w ramach badania Kompetencje piątoklasistów | obszar: 1. Podstawy programowe i rozwój dydaktyk przedmiotowych

opis lub streszczenie:

W niniejszym raporcie zostaną zaprezentowane oraz omówione wyniki badania Kompetencje piątoklasistów (K5), przeprowadzonego w maju 2015 roku przez Instytut Badań Edukacyjnych.

W pierwszej części raportu przedstawiamy założenia badawcze, próbę badawczą i przebieg badania, w drugiej – prezentujemy wyniki osiągnięte przez uczniów w podziale na obszary umiejętności wyróż-nione w postawie programowej języka polskiego. Trzecią część raportu stanowią wnioski i zalecenia wynikające z przeprowadzonych analiz.

Badanie Kompetencje piątoklasistów 2015 zostało pomyślane jako przedsięwzięcie diagnostyczne, podobne do sprawdzianu szóstoklasisty. Założenie to rzutowało na typ użytych zadań – przypominały narzędzia pomiarowe używane w tym właśnie sprawdzianie. W praktyce oznaczało to, że niektóre zadania mogły dotyczyć treści nieznanych jeszcze uczniom piątej klasy (jeszcze nieomówionych bądź niewyćwiczonych), nie powinno być jednak tak, że zadanie reprezentowało całkiem nowy typ, sposób sprawdzenia wiedzy bądź umiejętności.

To, że niektórzy piątoklasiści zostali zestawieni z nowymi zadaniami, miało szczególny walor diagnostyczny: pozwoliło nauczycielom i rodzicom zobaczyć nie tylko to, jak uczniowie mogą i starają się wykorzystać posiadane umiejętności, by sprostać nowym wyzwaniom, ale także – na co należy poło-żyć szczególny nacisk w przyszłorocznej edukacji, przygotowującej sensu stricto do prawdziwego sprawdzianu szóstoklasisty.

Badanie składało się z trzech części: powszechnej i tzw. badawczej. Udział szkół w części powszechnej był dobrowolny, wyrażony zgłoszeniem przez zbudowaną na te potrzeby platformę internetową. W części powszechnej wzięło udział 143.666 uczniów z 5769 szkół. Do tzw. części badawczej wylosowano 60 szkół, których prace oceniali przeszkoleni koderzy.

Wyniki wszystkich uczniów z części powszechnej badania były wprowadzane do systemu informatycznego za pomocą tzw. klawiszy odzwierciedlających rozwiązania z każdej poszczególnej pracy. Kombinacje poszczególnych klawiszy (niekiedy – zwłaszcza w wypadku zadań 10 i 11 – były to skomplikowane algorytmy informatyczne) przekładały się na wynik punktowy ucznia. Oznacza to, że do nauczyciela nie należała, ściśle rzecz biorąc, ocena prac, lecz odzwierciedlenie rozwiązań. Taki system oceny miał wyeliminować czynniki subiektywne wpływające zawsze na ocenę prac, a ponadto – pozwolił na dostrzeżenie miejsc, które wymagają szczególnej uwagi i pracy nauczyciela i ucznia (np. w zad. 10 takim miejscem mogło być dobieranie cech myszy: z tekstu albo spoza tekstu, co może świadczyć o tym, czy uczeń uważnie czyta polecenia zadań).

Ponieważ niektóre zadania wymagały od uczniów przeprowadzenia wielopoziomowych operacji myślowych (por. kryteria oceny zadań), musiało to znaleźć odzwierciedlenie w skomplikowanym systemie klawiszy.

Oprócz klawiszy podstawowych, decydujących o punktach zdobytych przez uczniów, nauczyciele wprowadzający wyniki używali również klawiszy dodatkowych, będących źródłem informacji badawczych. Było tak np. w zad. 11: kryterium „język” odnosi się do błędów językowych zliczanych ogółem, ale klawisze wyodrębniające poszczególne typy błędów językowych pozwalają na sprawdzenie, błędy jakiego rodzaju uczniowie popełniają najczęściej.